Uw werknemer of collega een berisping geven omdat het werk niet goed gedaan is, niemand doet het graag.

Net zoals niemand graag op de vingers wordt getikt. Het is opvallend hoe ik telkens oren zie spitsen als ik het tijdens voordrachten zakelijke etiquette over ‘hoffelijk vermanen’ heb. Achteraf krijg ik de verhalen te horen. Over de werkgever die in volle vergadering een man met 30 jaar ervaring de mantel uitveegt. Een werknemer die zijn werkgever hoort zeggen tegen de klant: ‘Oei, is er een fout gebeurd? Ik zal eens aan Jan zijn oren moeten trekken’. 

Los van het feit of de fout al dan niet bij Jan lag, deze werkgevers verliezen misschien zelf hun hachje niet, maar verspelen wel de motivatie en vaak zelfs de creativiteit van hun werknemer. En laat dit nu het hoogste goed zijn om samen tot betere resultaten 
te komen. 

Een goede manager heeft oog voor twee zaken: het welzijn van zijn medewerkers én de targets van het bedrijf of de dienst. Een goede werkgever kan respect afdwingen van zijn medewerkers, van zijn oversten en van zijn klanten. Respect gaatover vertrouwen en dat moet u verdienen door medewerkers goed te behandelen en eerlijk te beoordelen. Vertrouwen is moeilijk vergaard en snel kwijtgespeeld. 

Kritiek geven op iemands werk is altijd moeilijk. Maar u kunt ook op een hoffelijke manier uw grieven uiten, suggereert Lynne Brennan in haar boek ‘Business Etiquette 
for the 21st Century’:

  • U heeft het over het werk van diegene die u 
    bekritiseert, nooit over de persoon.
  • Wees precies in uw kritiek
  • Doe dit snel. Als u wacht is uw kritiek misschien 
    niet duidelijk en kan de fout van de medewerker 
    zich herhalen.
  • Moedig de persoon aan om een oplossing te zoeken 
    voor het probleem door af te sluiten met: 
    ‘Hoe kunt u dit in de toekomst vermijden?’

Geef nooit kritiek op iemand in het openbaar, maar spreek hem of haar onder vier ogen. 
Dat u in een kantoor met glazen wanden niet ‘met uw lichaam staat te brullen’, lijkt even evident. Discretie is de basis van vertrouwen. En uiteraard sluit u ten opzichte van uw klanten de rangen, u bent verantwoordelijk voor het eindproduct. 

Being powerful is like being a lady: 
if you have to tell people you are, then you aren’t
Margaret Thatcher, staatsvrouw (1925-2013)

Als u zelf op het matje wordt geroepen, voelt u zich uiteraard niet op uw gemak. 
Maar kritiek kan ook leerzaam zijn. Luister en zoek niet snel een antwoord. Vermijd een impulsieve reactie. Gebruik, indien mogelijk, een vleug humor. Het is natuurlijk niet leuk om kritiek te slikken, maar op lange termijn leert u er vaak uit. 

  • Verontschuldig u.
  • Neem uw verantwoordelijkheid op en 
    leg die nooit op de schouders van een ander.
  • Suggereer een oplossing voor het probleem. 

Kritiek is niet altijd negatief. Sommige werkgeverszijn vooral veeleisend en vragen soms zaken waarvan u zelf niet dacht dat ze binnen uw mogelijkheden lagen en waardoor u misschien kunt groeien. 

Hou in het achterhoofd dat bazen die hun stem verheffen of de bullebak uithangen,  doorgaans zelf onzeker zijn. Wie onder zo’n baas moet werken, probeert een overplaatsing te regelen of gewoon een andere job te vinden. Als dat onmogelijk is, 
weet dan dat u dit soort opmerkingen vooral niet persoonlijk mag opnemen. 
Het gaat over uw werk, niet over u.